شاسی خودرو به اسکلت‌بندی و چارچوب یک خودرو گفته می‌شود که نقش مهمی را بر عهده دارد و مهمترین چیز در تعیین استحکام خودرو است. شاسی یک خودرو باید توان تحمل قطعات مختلفی مانند سیستم انتقال قدرت، سیستم ترمز، سیستم فنربندی، فرمان و… را داشته باشد. در واقع تمامی خودرو‌ها از سه بخش اصلی شاسی، بدنه و پیشرانه تشکیل می‌شوند، به همین دلیل شاسی یکی از اصلی‌ترین بخش‌های تشکیل دهنده خودرو به شمار می‌رود.
در این مطلب قصد داریم به طور جامع‌تر انواع شاسی خودرو را به شما معرفی کنیم. در صورتی که مایل هستید در مورد این بخش از خودرو اطلاعات بیشتری را به دست‌آورید، با ما همراه شوید.
وظیفه شاسی خودرو چیست؟
اصلی‌ترین وظیفه شاسی خودرو، نگهداری اجزای مختلف ماشین در کنار هم، جلوگیری از واژگونی خودرو و همچنین توزیع یکنواخت وزن آن است. از همین رو در زمان خرید خودرو (به‌خصوص خودرو دست دوم) باید توجه ویژه‌ای به سلامت شاسی داشته باشید. به خصوص اینکه قیمت شاسی هم برخلاف اکثر قطعات دیگر، کمی بالاست و تعویض آن برایتان هزینه و دردسری به دنبال دارد.
برای اطمینان از صحت این موضوع کافیست در لیست لوازم یدکی یک خودرو، برای مثال لوازم یدکی ام وی ام 315 نگاهی بیندازید.
ویژگی های یک شاسی خوب
لازم به ذکر است که یک شاسی خوب و با کیفیت، در تصادفات نقش یک منجی را دارد و می‌تواند جان سرنشینان را نجات دهد، در حالی‌که یک شاسی بد، شرایط را برای آن‌ها سخت‌تر می‌کند. بررسی و در نظر گرفتن ویژگی های یک شاسی خوب اهمیت بسیار زیادی دارد. این ویژگی‌ها عبارتند از:
- بتواند بیشترین وزن را تحمل کرده و بعد از گذشت مدت زمان نسبتاً طولانی، فرم آن تغییر نکند.
- سنگین بودن شاسی باعث بالا رفتن وزن کلی خودرو می‌شود، به همین دلیل سبک بودن شاسی، یک مزیت مهم است.
- برای اینکه بتواند بالاترین میزان ضربه را تحمل کند، باید در نقطه مشخص، توانایی تغییر فرم را داشته باشد.
- بالا بودن توانایی حفظ پایداری خودرو
- این اطمینان را به دست‌آورید که شاسی بالاترین میزان ایمنی را دارد.
- در قسمت‌های حیاتی سیستم، تغییر فرم نداشته باشد.
- در برابر خوردگی مواد شیمیایی مقاومت بالایی را از خود نشان دهد.
- بتوانید به سادگی آن را تعمیر کنید.
- میزان پایداری و کارکرد آن در گرمای گسترده بالا باشد.
- کم‌ترین میزان صدا را به داخل کابین و اتاق‌ها انتقال دهد.
- انتقال کم‌ترین لرزش به داخل کابین و اتاق‌های خودرو
- حجم بسیار کم
اگر در زمان خرید لوازم یدکی ام وی ام یا هر خودرو دیگر قصد داشتید شاسی هم خریداری کنید، حتما مراقب باشید که از ویژگی‌های زیر برخوردار باشد.
جنس شاسی خودرو
از زمان تولید خودرو تا کنون، خودروسازان سعی داشته‌اند تا از بهترین ترکیب مواد برای ساخت شاسی استفاده کنند؛ به همین دلیل شاهد تغییرات زیادی در خصوص این قطعه بوده‌ایم. جنس شاسی خودرو معمولاً از فولاد‌های آلیاژی محکم مانند فولاد mo40 و فولاد ck456 است، اما تولید‌کننده‌ها می‌توانند از فولاد‌های دیگری همچون فولاد st52 و st37 نیز برای تولید شاسی ماشین استفاده کنند.
جنس و کیفیت این قطعه تا حد زیادی به برند خودرو هم بستگی دارد. برای مثال تمام لوازم یدکی ام وی ام 110 از جمله شاسی، از بهترین متریال ساخته شده‌اند.
انواع شاسی خودرو
شاسی ماشین را می‌توان در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار دارد که به صورت زیر هستند:
دسته‌بندی اول
شاسی را می‌توان با توجه به میزان مقاومت آن در سه دسته زیر تقسیم‌بندی کرد:
- شاسی‌های خودرو شهری: این نوع شاسی‌ها استحکام نسبتاً محکمی دارند، اما در تصادفات بیشتر از دو مورد دیگر آسیب می‌بینند.
- شاسی‌های خودرو شهری و جاده‌ای: شاسی جاده‌ای استحکام بیشتری نسبت به شاسی خودرو شهری از خود نشان می‌دهد.
- شاسی‌های خودرو جاده‌ای و آفرود: شاسی‌های آفرودی استحکام بسیار بالایی دارند و آسیب‌پذیری آن‌ها پایین است.
دسته‌بندی دوم
در این دسته‌بندی، شاسی‌ها به دو دسته مستقل و نیمه جدا شدنی تقسیم می‌شوند که ویژگی‌های مختلفی نسبت به هم دارند.
شاسی مستقل
به این نوع شاسی، شاسی سرخود نیز گفته می‌شود و برای ساخت آن از دو تکه آهن ناودانی بزرگ استفاده کرده‌اند. تولید‌کننده‌ها این دو آهن را به صورت موازی و با استفاده از دو رام، به هم وصل می‌کنند. با وجود اینکه آهن‌های استفاده شده برای تولید شاسی مستقل بسیار سخت و محکم هستند، اما وزن کمی دارند.
قسمت جلویی شاسی مستقل کمی باریک‌تراز قسمت پشتی آن است و این باعث شده تا فرمان‌پذیری خودرو بالاتر برود. تولید‌کننده‌ها برای اینکه بتوانند فضایی را برای جای دادن فنر‌های خودرو و دیفرانسیل ایجاد کنند، قسمت پشت شاسی را بالاتر از قسمت جلویی آن طراحی کرده‌اند.
به طور کلی برای تولید این نوع شاسی خودرو، از ورق‌های نازک استفاده می‌کنند؛ اما با توجه به اینکه فشار زیادی روی کف و محوطه موتور اعمل می‌شود، ضخامت ورق‌های این قسمت بیشتر از بخش‌های دیگر است. ورق‌های به کار رفته برای تولید شاسی، ۲ تا ۳ میلی‌متر ضخامت دارند. این ورق‌ها به گونه‌ای جوشکاری می‌شوند که بتوانند وزن خودرو‌ها را تحمل کنند.
با توجه به اینکه خودرو‌های شهری و سواری وزن کم‌تری نسبت به خودرو‌های سنگین دارند، معمولاً از این نوع شاسی برای خودرو شهری استفاده خواهند کرد.
مستقل و یک‌جا بودن شاسی این امکان را به تولید‌کننده‌ها می‌دهد که در مصرف زمان و هزینه صرفه‌جویی کنند. همچنین هزینه تعمیر و تعویض این نوع شاسی‌ها پایین است. اما شاسی‌های مستقل، معایبی همچون سنگین بودن شاسی، بالا بودن سروصدا، بالا بودن آسیب دیدگی سرنشینان در زمان تصادف و… نیز دارند.
شاسی نیمه جدا شدنی
مدل دیگر شاسی، شاسی نیمه جدا شدنی است که برای اولین بار، توسط شرکت روور به بازار عرضه شد. این مدل شاسی دو قسمت مختلف دارد که شامل موارد زیر می‌شوند:
- بخش ثابت: کف، صندوق عقب، دیواره‌های صندوق عقب و جلوی موتور
- بخش‌های جداشدنی: سقف خودرو، گلگیر، پنجره جلویی و…
کارخانه‌های تولید‌کننده خودرو، این دو قسمت را با استفاده از پیچ و مهره به هم وصل می‌کنند. عایق‌بندی میان این دو بخش بسیار بالا است، به همین دلیل صدای کم‌تری وارد اتاق‌ها می‌شود. یکی از مهمترین مزیت‌های شاسی جدا شدنی این است که هزینه تعویض یا تعمیر آن پایین است. همچنین فرم اتاق‌های آن شکل‌پذیر بوده و طراح به راحتی می‌تواند طرح مورد نظر خود را روی آن پیاده‌سازی کند.
شماره شاسی خودرو چیست؟
شماره شاسی خودرو یک کد ۱۷ رقمی است که از حروف و اعداد تشکیل می‌شود. تولید‌کننده این کد را طبق یک الگوریتم خاص می‌نویسد و از این کد برای شناسایی مدل خودرو استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر شماره شاسی به عنوان کارت ملی یا اثر انگشت یک خودرو عمل خواهد کرد. با استفاده از این کد می‌توانید اطلاعات زیر را به دست‌آورید:
- مشخصات خودرو
- محل تولید
- مدل خودرو
- مشخصات موتور
- کشور تولید‌کننده ماشین
- سال تولید خودرو
- مشخصات شرکت سازنده
این کد کاملاً اختصاصی است و شامل ۴ بخش سریال جهانی تولید کننده، کد امنیتی خودرو، کد توصیف‌کننده و کد شناسایی می‌شود. با توجه به مدل ماشین، کد شاسی خودرو در بخش‌های مختلفی درج می‌شود. اگر خودرو شما قدیمی است، احتمال دارد کد شاسی را روی گلگیر درج کرده باشند. دومین محلی که می‌توانید کد را پیدا کنید، روی دیواره‌های حرارت‌گیر در پشت موتور و سومین محل، پایین شیشه جلوی راننده است.
نحوه چک کردن شاسی ماشین
بی‌احتیاطی در رانندگی باعث شل شدن پیچ‌های شاسی می‌شود و یکی از علل آسیب دیدن شاسی خودرو است. همچنین بعد از تصادف، این احتمال وجود دارد که شاسی ماشین آسیب ببیند. با توجه به اهمیت بالای این بخش، باید با نحوه چک کردن شاسی ماشین آشنا شوید.
معمولاً از چکش برای بررسی شاسی خودرو استفاده می‌کنند و با آن، ضربه‌های خاصی را به شاسی وارد خواهند کرد. اگر صدای خفه‌ای از شاسی به گوش رسید، یعنی پیچ و مهره‌های آن شل شده‌اند. اگر با نحوه چک کردن شاسی ماشین آشنایی ندارید، بهتر است این کار را به فرد مجربی بسپارید.
مشکلات شاسی خودرو
راننده‌ها باید علائم مشکلات شاسی ماشین را بشناسند و با مشاهده هر کدام از آن‌ها، خودرو را به یک تعمیرکار نشان دهند. مشکلات شاسی شامل موارد زیر می‌شوند:
- انحراف فرمان
- شنیدن صدا در جلوبندی ماشین
- فرسودگی شاسی
- انحراف شاسی
- جهت‌گیری گشتاور
- شاسی خوردگی
جمع‌بندی
در این مطلب از دیاکوشاپ سعی کردیم شما را با شاسی ماشین، وظایف و همچنین مشکلات آن آشنا کنیم. شاسی خودرو در دو مدل مستقل و جداشدنی تولید می‌شود که ویژگی‌های مختلفی نسبت به هم دارند. شاسی یکی از مهمترین قسمت‌های خودرو است که به عنوان چارچوب ماشین از آن نام می‌برند. با توجه به اهمیت بالای این بخش، با بررسی علل آسیب دیدن شاسی خودرو و همچنین مشاهده علائم مشکلات شاسی ماشین باید آن را فوراً تعمیر کنید.